धामणी (ता.आंबेगाव) येथील खंडोबा मंदिरात हरीनामाचा गजर करुन सप्तशिवलिंगावर चंदनउटी!!
धामणी (ता.आंबेगाव) येथील खंडोबा मंदिरात हरीनामाचा गजर करुन सप्तशिवलिंगावर चंदनउटी!!
सहाणेवर उगाळलेल्या चंदनाच्या उटीने सजवलेले स्वयंभू सप्तशिवलिंग आणि पंचधातूच्या मुखवट्यावर करण्यात आलेला सुवासिक चंदनाचा लेप, स्वयंभू सप्तशिवलिंगाच्या पाठीमागे असलेल्या म्हाळसाकांत खंडोबा,म्हाळसाई व बाणाईच्या सजवलेल्या विलोभनीय सर्वांगसुंदर मूर्ती, मोगर्‍याच्या सुंगधाने दरवळून गेलेला धामणीच्या कुलस्वामी म्हाळसाकांत खंडोबा देवस्थान मंदिर परिसर,टाळ मृदंगाचा गजर,कपाळभर उटी व भंडारा लावून हरिनामाचा जयघोष करणारे वारकरी,आणि आबालवृध्द भाविक महिलांचा उस्फूर्त सहभाग या साऱ्या भक्तिमय वातावरण वासंतिक चंदनउटीच्या सोहळ्याच्या कार्यक्रमाच्या निमित्ताने धामणी (ता. आंबेगाव)येथील पुरातन श्री म्हाळसाकांत खंडोबा मंदिरात शुक्रवारी अक्षयतृतीयेला भल्या पहाटेला दिसून आले.
चैत्र महिण्यात उन्हाचा दाह वाढू लागलेला असल्यामुळे तिव्र उन्हापासून देवाला शीतलता मिळावी यासाठी चैत्री पाडव्यापासून मृग नक्षत्राने पावसाळ्याची सुरुवात होईपर्यत चंदनउटी घालण्याची परंपरा आहे.
पंढरपूर,आळंदी,देहू,कोल्हापूर,जेजूरी या प्रमुख तिर्थक्षेत्राच्या ठिकाणच्या देवस्थान मंदिरामधून देवाच्या मूर्तीला चंदन उटी भक्तिमय वातावरणात केली जाते.यंदाही उटीचंदनाचा व उटीच्या भजनाचा गुडीपाडव्यापासून प्रारंभ झालेला आहे.चंदनउटीच्या सोहळ्याच्या दिवशी धामणीच्या पुरातन खंडोबा मंदिरात टाळमृदंगाच्या गजराने व हरी नामाच्या जयघोषाने मंदिर व परिसरात आनंदी वातावरण दिसून आले.चैत्र शुध्द प्रतिपदा ते जेष्ठ शुध्द दशमी या कालावधीत ठिकठिकाणच्या मंदिरात चंदनउटीचे व उटीभजनाचे कार्यक्रम होत असतात.
धामणी येथील खंडोबा देवस्थान मंदिरात अक्षयतृतीयेच्या दिवशी पहाटे पाच वाजता धामणीच्या सरपंच रेश्मा बोर्‍हाडे व अजित बोर्‍हाडे,पहाडदर्‍याचे सरपंच मच्छिंद्रनाथ वाघ व अनिता वाघ,शिरदाळेच्या सरपंच जयश्री तांबे व संतोष तांबे, जारकरवाडीच्या सरपंच प्रतिक्षा बढेकर व कल्पेश बढेकर,शामराव बढेकर व सारीका बढेकर या पांच जोडप्याच्या हस्ते सप्तशिवलिंगाचा अभिषेक व वसंतपूजा करण्यात आली.त्यानंतर महाआरती झाल्यानंतर देवस्थानाचे सेवेकरी दादाभाऊ भगत,सुभाष तांबे,शांताराम भगत,पांडुरंग भगत,प्रभाकर भगत,धोंडीबा भगत,राहूल भगत,राजेश भगत,प्रमोद देखणे यांनी सप्तशिवलिंगावर चंदनउटी घालण्यास सुरुवात केली.
सुवासिक चंदनाचा लेप देत असताना मंदिराच्या सभामंडपात टाळमृदुंगाच्या भक्तिमय स्वरात उटीभजनाचा जयघोषाची सुरुवात होऊन या उटीभजनात पंचपदी,रुपाचा अभंग तसेच देवाच्या उटीचे अभंग भक्तिमय वातावरणात गायले जात होते. उष्म्याची दाहकता कमी करण्यासाठी मंदिराच्या गाभार्‍यात व सभामंडपात मोगर्‍याचे हार तसेच झेंडूच्या फुलांची आकर्षक सजावट करण्यात आलेली होती.मंदिरात विद्युत रोषणाई करण्यात आलेली दिसून आली.मंदीराचे आवारात व सभोवताली पहाटेच्या सुमारास रेश्मा बोर्‍हाडे,प्रितम रोडे,ज्योती बोर्‍हाडे,स्वाती सोनवणे,अंकिता विधाटे,महेश्वरी आळेकर यांनी आकर्षक रांगोळ्या काढल्याचे दिसून आले.
सप्तशिवलिंगाची षोडशोपचार पूजा करुन झाल्यानंतर पहाटेच्या चांदण्याच्या साक्षीने उटीभजन गायला सुरुवात झाली.या उटीभजनातून केलेल्या निर्मळ भक्तीला वासंतिक उटी म्हटले जाते असे भजनी मंडळीनी सांगितले.
पहाटे मंदिरात सप्तशिवलिंगाचा अभिषेक पूजा झाल्यानंतर उपस्थित वारकरी सेवेकरी ग्रामस्थ व भाविकांच्या कपाळाला चंदनउटी लावण्यात आली.भजनानंतर अल्पोपहार होऊन वासंतिक चंदनउटीच्या भक्तीमय रसाळपूर्ण कार्यक्रमाची सांगता झाल्यानंतर भाविकांना दर्शनासाठी मंदिर खुले करण्यात आले.
उटीचंदन व उटीभजनामुळे देवस्थान व परिसरातील वातावरण आध्यात्मिक उर्जेने ढवळून निघते.या चंदनउटीच्या सोहळ्याची अक्षयतृतीयेच्या दिवशी भाविक आवर्जुन वाट पाहातात.चंदनउटीचा व उटीभजनाचा आनंद कुठेही भेटत नाही.चंदनाच्या उटीने उन्हाचा दाह आणि हरीनामाच्या भजनाने आत्मीक शीतलता निर्माण होण्यास मदत होते असे यावेळी सेवेकरी मंडळीनी सांगितले.अक्षयतृतीयेच्या निमित्ताने खंडोबाचे दर्शनासाठी महाळूंगे पडवळ,गावडेवाडी,अवसरी,तळेगाव,लोणी,खडकवाडी,संविदणे,कवठे,पाबळ येथील भाविक आलेले होते.
खंडोबाच्या स्वयंभू सप्तशिवलिंगाला ६६वर्षानी चंदनउटी!!
धामणी येथील कुलस्वामी म्हाळसाकांत खंडोबा मंदिर पुरातन असून १९५८साली अक्षयतृतीयेला संत निळोबाराय यांचे तत्कालीन वंशज ह.भ.प. मकाशीर महाराज पिंपळनेरकर यांच्या आज्ञेनुसार स्वयंभू सप्तशिवलिंगाला चंदनाचा लेप देऊन चंदनउटी घालण्यात आलेली होती. त्यावेळी खंडोबा मंदिरातील चंदनउटी सोहळ्यासाठी राजाराम बेल्हे,गोपाळ देखणे,बाबुराव पाटील,सिताराम वामने,नानाबुवा विधाटे,नानाभाऊ रोकडे,हणमंतराव बोर्‍हाडे,सखाराम तांबे गुरुजी,बेरी गुरुजी या मंडळीचा सक्रीय सहभाग होता.आज या मंडळीपैकी कोणीही हयात नाही.त्यानंतर काही अडचणीमुळे सप्तशिवलिंगावरील चंदनउटी सोहळ्यात खंड पडलेला होता.त्यानंतर बरोबर आज सहासष्ठ वर्षानंतर (१० मे २०२४) अक्षयतृतीयेच्या मुहर्तावर येथील खंडोबाच्या मंदिरात चंदनउटीचा भक्तीमय सोहळा आनंदात पार पडून चंदनउटीची सुरुवात झाली असल्याचे यावेळी जुन्या मंडळीनी सांगितले.येथून पुढे दरवर्षी अक्षयतृतीयेला खंडोबा मंदिरात चंदनउटी सोहळा साजरा करण्यात येणार असल्याचे ग्रामस्थ व सेवेकरी मंडळीनी यावेळी सांगितले.
